Eigenlijk zou Katie helemaal niet in ons park te vinden zijn, maar diep in het regenwoud van de Democratische Republiek Congo; de enige plek waar bonobo’s in het wild voorkomen. Ze leven hier in grote, gemengde, sociale groepen. Helaas kon het onderzoek daar vanwege COVID-19 niet doorgaan, maar gelukkig vond Katie een goed alternatief in Apenheul. Je kunt haar tot onze laatste geopende dag van dit seizoen, 6 november, in ons park tegenkomen.
Communicatie bij jonge bonobo’s
“Ik bestudeer hoe communicatie ontwikkelt als een individu opgroeit. Jonge bonobo’s moeten, net als kinderen, leren communiceren met andere individuen en ontwikkelen dit verder naarmate ze ouder worden. Omdat in Apenheul allerlei verschillende leeftijdsklassen voorkomen in de groep, kan ik dit onderzoek hier goed uitvoeren.” Bijkomend voordeel ten opzichte van het dichtbegroeide regenwoud is het overzichtelijke eiland waarop de dieren in Apenheul te zien zijn. Zo kan Katie extra goed bestuderen welke verschillende uitingen de dieren laten zien. Ze let hierbij op gezichtsuitdrukkingen, handgebaren en ook geluiden die de dieren maken.
"Hoe meer we weten over bonobo's, hoe beter we deze soort in het wild kunnen beschermen."
Verschillen tussen individuen
Wat Katie opvalt, zijn de verschillen in persoonlijkheden van de dieren. Waar sommige individuen vaak communiceren en hierbij ook de voorkeur geven aan specifieke partners, houden andere zich meer op de achtergrond. Jonge dieren spannen de kroon: zij communiceren veel meer dan volwassen dieren. En richt een moeder zich tot haar jong? Dan gebruikt zij veel meer handsignalen om zich te uiten dan wanneer zij met een volwassen dier communiceert.
“Je ziet hoe de jonge dieren zich ontwikkelen”
Omdat dit onderzoek zich richt op de ontwikkeling van jonge dieren over langere tijd, kan Katie de bonobo’s ondertussen zien opgroeien. “Dat vind ik het allerleukste. Bijvoorbeeld de jonge bonobo Neje, die nu 1,5 jaar oud is. Ik zag haar voor het eerst toen ze zeven maanden oud was. Inmiddels is ze, niet alleen letterlijk, gegroeid. Ze wordt zelfstandiger, je ziet de verandering die ze doormaakt, hoe ze zich ontwikkelt.”
Weinig bekend over bonobo’s
Van alle apensoorten lijken bonobo’s het meest op mensen. Ons DNA is voor 98,6 procent hetzelfde! Toch is er nog veel wat we niet weten. En juist daarom is onderzoek zo belangrijk, legt Katie uit: “Als je een wetenschappelijk artikel over je onderzoek publiceert, deel je jouw kennis met andere onderzoekers. Hoe meer erover bekend wordt, hoe beter je deze soort beter kunt beschermen in het wild.” Daarnaast wekt Katies aanwezigheid in ons park ook nieuwsgierigheid van bezoekers. “Door te vertellen over dit onderzoek, zorg je al voor bewustwording bij het publiek. Dat is de basis voor natuurbescherming, daar begint het.”
Zo draagt dit onderzoek bij aan verwondering en de missie van Apenheul: het stimuleren van liefde voor dieren en natuur!
