Uiterlijk
Hun naam zegt het al: zwartwitte vari’s hebben een zwartwitte vacht. Hun gezicht is helemaal zwart, net als hun handen, voeten én staart. Verder hebben ze een witte kraag bij hun hals. Vari’s zijn halfapen. Je herkent ze aan hun spitse neus, met een natte neuspunt. Ook staan hun ogen recht naar voren. Vari’s hebben vrij lange oren. Die kunnen ze apart van elkaar bewegen. Vari’s hebben speciale geurklieren op hun borst. De geuren laten ze bijvoorbeeld achter op takken en bladeren. Zo laten ze anderen weten waar ze zijn geweest. Vari’s hebben een poetskam: de tanden in hun onderkaak hebben de vorm van een kam. Hiermee kunnen ze elkaars vacht onderhouden. Ook hebben vari’s een toiletnagel: een lange teen waarmee ze goed kunnen peuteren.
Leefgebied
Vari’s leven in het wild op het Afrikaanse eiland Madagaskar. Daar leven ze in de bomen van het tropisch regenwoud.
Leefwijze
Vari’s leven in groepen van zo’n 5 tot 16 dieren. De vrouwtjes zijn er de baas.
Gedrag
De meest dominante vrouwen verdedigen hun leefgebied door hard te schreeuwen naar andere groepen vari’s of indringers. Vari’s wrijven regelmatig met hun geurklieren tegen bomen. Zo markeren ze hun leefgebied. Deze geur kan wel een week blijven zitten! De geur geeft informatie over de vari zelf, zoals de leeftijd, het geslacht en of hij/zij wil paren.
Voortplanting
Bij vari’s zijn de vrouwtjes maar ongeveer 1 dag per jaar vruchtbaar. De mannetjes moeten dus goed opletten wanneer deze tijd is aangebroken! Vari’s paren vooral in de maanden mei t/m juli. De baby’s zijn bij de geboorte ontzettend licht: ongeveer 100 gram. Deze kleintjes zijn dan nog te zwak om zich aan hun moeder vast te houden. Vari’s zijn dan ook de enige primaten die een nest maken voor hun jongen. Daar brengen ze de eerste drie weken van hun leven in door. De moeder maakt dit nest hoog in de boom, van takken en bladeren. Daar zijn de kleintjes veilig voor roofdieren op de grond!
Situatie in het wild
Er verdwijnen steeds meer stukken regenwouden op Madagaskar: het leefgebied van de vari’s. Daardoor is het voortbestaan van de vari’s in gevaar. Bovendien wordt er ook nog eens op ze gejaagd.
Fokprogramma
Apenheul houdt een mannengroep zwartwitte vari’s. We moeten namelijk voorkomen dat de rode- en zwartwitte vari’s met elkaar gaan paren. Op deze manier kunnen beide soorten prima naast elkaar leven.
Leuke weetjes
- Kijk niet gek op als je een vari ondersteboven aan een tak ziet bungelen: in deze houding kunnen ze extra goed bij lekkere hapjes komen!
- Vari’s nemen graag een zonnebad in de vroege ochtend. Ze gaan dan met hun armen gespreid zitten of met hun gezicht in de zon liggen. Herkenbaar?
