Roodrugbaardsaki

Uiterlijk

Hun naam verklapt al een beetje hoe baardsaki's eruit zien: mannetjes én vrouwtjes hebben een mooie, donkere baard. De baard van de mannen is iets groter dan die van de vrouwen. Verder herken je baardsaki’s aan de ‘bolletjes’ op hun hoofd. Tussen deze ‘bolletjes’ zit een kam met sterke kauwspieren. Die spieren komen goed van pas bij het kraken en vermalen van harde noten en zaden. Want daar zijn baardsaki's gek op! Verder hebben deze apen een dikke, bruine vacht. Die beschermt ze goed tegen de tropische regenbuien op de plekken waar baardsaki's in het wild leven. Tot slot hebben ze een donkere, bezemachtige staart.

Leefgebied 

Baardsaki’s leven in het wild in Suriname, Gyuana en Noord-Brazilië. Daar komen ze voor in de hogere delen van de regenwouden en savannebossen.

Leefwijze

Baardsaki’s leven in grote sociale groepen. In zo'n groep leven meerdere volwassen mannen en vrouwen. Een groep baardsaki’s bestaat meestal uit zo’n 20 tot 55 apen.

Gedrag

Over het gedrag van baardsaki’s is niet zoveel bekend. Er is namelijk nog maar weinig onderzoek naar ze gedaan. Baardsaki’s leven in gebieden die moeilijk te bereiken zijn. Ook leven ze in grote groepen en zijn ze niet altijd goed zichtbaar. Wat we wél weten, is dat baardsaki’s niet zoveel met elkaar vlooien en spelen als dat andere apensoorten doen. Ze laten dus vrij weinig positief sociaal gedrag zien. Ook is er geen duidelijke ‘baas’ in de groep. Baardsaki’s zijn over het algemeen vooral druk met zoeken naar voedsel. In het wild splitst een grote groep baardsaki's zich op in kleinere groepjes. Vervolgens gaan de dieren op zoek naar een lekker hapje en komen ze aan het einde van de dag weer samen. We noemen dit gedrag ook wel fission-fusion, wat je bijvoorbeeld ook ziet bij groepen slingerapen.

Voortplanting

Ook over de manier waarop baardsaki’s zich voortplanten is weinig informatie bekend. Waarschijnlijk paren de mannetjes met meerdere vrouwtjes. De mannen bemoeien zich daarom niet zoveel met de opvoeding van de jongen. Een pasgeboren baardsaki houdt zich de eerste twee maanden bijna alleen maar aan de buik van de moeder vast. Daarna verhuist het kleintje naar haar rug. Pas na zo’n vijf maanden begint de baby de wereld om zich heen te verkennen. Hoewel volwassen baardsaki’s niet zoveel contact met elkaar hebben, zijn de vrouwtjes wél erg geïnteresseerd in de baby’s in de groep. Ook de mannen vinden het leuk om met de kleintjes te spelen.

Situatie in het wild

De status van Roodrugbaardsaki's in het wild is nog nooit officieel onderzocht door IUCN (de grootste natuurbeschermingsorganisatie ter wereld). Op dit moment hebben Roodrugbaardsaki's de status ‘niet bedreigd’.

In Apenheul

In Apenheul leven op dit moment twee roodrugbaardsaki’s. Deze apensoort is nog niet zo lang in Apenheul te bewonderen. De eerste roodrugbaardsaki’s verhuisden in 2017 naar ons park. Een bijzonder moment, want baardsaki’s zijn in slechts een handjevol dierentuinen in Europa te zien. Heel bijzonder dus, dat je ze in Apenheul kunt bewonderen! We begonnen met twee mannetjes. Inmiddels is één van de mannetjes verhuisd naar een andere dierentuin om plaats te maken voor een vrouwtje. We hopen natuurlijk dat zij in de toekomst voor kleine baardsaki’s gaat zorgen!

Fokprogramma  

Apenheul is onderdeel van het Europese fokprogramma (EEP) voor Roodrugbaardsaki's. Door samen te werken met andere internationale dierentuinen houden we een genetisch gezonde en demografisch stabiele populatie van deze soort in dierentuinen in stand die als reservepopulatie dient.

Leuke weetjes

• Roodrugbaardsaki’s zijn heel zeldzaam in dierentuinen: in Europa zijn ze in maar een paar dierentuinen te bewonderen.
• Roodrugbaardsaki’s zijn gek op harde noten en zaden. Met hun speciale snij- en hoektanden kunnen ze die zelf open maken en vermalen. Hun gebit is dus eigenlijk een soort notenkraker!
• Alle roodrugbaardsaki’s hebben baarden: de mannen én de vrouwen. De baard van de mannetjes is vaak wel iets groter dan die van de dames.