Uiterlijk
Javaanse langoeren zijn er in twee kleur varianten: oranje en zwart. De kleur heeft echter niets met hun geslacht te maken. Wel is het zo dat je in dierentuinen vaker Javaanse langoeren met een oranje vacht tegenkomt dan in het wild. In het wild komt de oranje variant alleen maar op één plek voor in Oost Java. De Javaanse langoeren hebben een lange staart. Hun haren rondom hun gezicht staat rechtop en golven een beetje naar voren.
Leefgebied
Javaanse langoeren leven op de eilanden Java, Bali en Lombok (Indonesië). Daar leven ze in het tropisch regenwoud, loofbossen, mangrovebossen en moerassen. Javaanse Langoeren zijn echte bladeters. Om al die bladeren goed te kunnen vermalen, hebben ze speciale kiezen. Ook hebben ze een aangepast maagdarmstelsel om bladeren goed te kunnen verteren.
Leefwijze
Javaanse langoeren leven in groepen van gemiddeld zo’n acht dieren. Eén mannetje is de (harem)leider. Deze groepsvorm noem je ook wel een harem. Ook komen er wel eens mannengroepen voor. De leiders hebben het echter niet altijd even makkelijk. Soms zijn er namelijk andere mannen die het leiderschap over willen nemen.
Gedrag
Javaanse langoeren zijn vrij rustige dieren. Ze gaan zuinig om met hun energie. Dat zie je vaker bij apen die veel blad eten. Blad is namelijk moeilijk verteerbaar, dus het kost veel energie om te verteren. Omdat blad ook nog eens weinig energie bevat, rusten de langoeren veel. Javaanse langoeren communiceren vooral met geluiden met elkaar. Dreigt er alarm? Dan laten ze een luide roep horen die klinkt als ‘ghek-ghok-ghek-ghok’.
Voortplanting
Langoeren paren het hele jaar met elkaar. Als de vrouwtjes ongeveer drie à vier jaar oud zijn, kunnen ze hun eerste jong krijgen. De jongen worden geboren met een feloranje vacht. Dat is handig, want zo’n felle kleur valt goed op bij de andere vrouwtjes. Zo kan iedereen de baby’s goed beschermen als er gevaar dreigt. Na ongeveer zeven maanden begint de vacht te verkleuren. Sommige langoeren worden dan zwart, anderen kleuren iets lichter oranje. De kleur heeft niets te maken met het geslacht, in tegenstelling tot veel andere primaten soorten. Uiteindelijk verlaten de mannetjes de groep waarin ze geboren zijn. De vrouwen blijven in hun geboortegroep.
Situatie in het wild
Javaanse langoeren worden in het wild vooral bedreigd doordat hun leefgebied verdwijnt. De mensen kappen de bossen waar ze leven voor landbouw. Officieel zijn Javaanse langoeren een beschermde diersoort. Helaas houden niet alle mensen zich aan deze wetten, is er weinig handhaving waardoor er alsnog op ze wordt gejaagd.
In Apenheul
De Javaanse langoeren in Apenheul krijgen een vezelrijk en suikerarm dieet. Ze eten veel (jong) blad, bladspinazie, andijvie en witlof. Ze krijgen hier relatief weinig vruchten, omdat het fruit dat hier verkrijgbaar is, veel meer suikers en minder vezels bevatten dan de vruchten uit het wild. Eten ze teveel vruchten, dan zouden ze te dik worden. Om deze bladeters het hele jaar vers blad voor te kunnen schotelen, vriezen we in het voorjaar al grote voorraden vers blad voor ze in.
Fokprogramma 
Apenheul coördineert het Europese fokprogramma (EEP) van de Javaanse langoeren. Door samen te werken met andere internationale dierentuinen, houden we een genetisch gezonde en demografisch stabiele populatie van deze soort in dierentuinen in stand die als reservepopulatie dient.
Leuke weetjes
- Javaanse langoeren zijn kieskeurige eters. Ze zijn gek op vers, jong blad. Vanwege hun lastige dieet, zie je ze niet zo vaak in dierentuinen. In heel Europa zijn er zo’n 120 dieren te vinden. Extra bijzonder dus, dat je ze in Apenheul kan bewonderen!
- Het is opvallend dat in dierentuinen de vrij zeldzame oranje gekleurde langoeren meer voorkomen. In het wild zijn de meeste langoeren zwart. Waardoor dit precies komt, is niet bekend.
- Langoer betekent in het Hindi (een Indiase taal) ‘lange staart’.