Blauwoogmaki

Uiterlijk

Vanwege hun naam denk je misschien dat alle blauwoogmaki’s blauwe ogen hebben. Toch is dat niet helemaal het geval: hun oogkleur kan variëren van blauw tot groen en soms ook doffere kleuren zoals grijs. De mannen herken je aan hun zwarte vacht, de vrouwtjes aan hun lichte kleur. Blauwoogmaki’s zijn halfapen: ze hebben een natte neus met snorharen, hun ogen staan recht naar voren en ze hebben relatief kleine hersenen. Ook hebben ze een 'poetsnagel' op de tweede teen van hun voet. Die gebruiken ze bij het schoonmaken van de vacht.

Leefgebied

In het wild leven blauwoogmaki’s op het Afrikaanse eiland Madagaskar. Om precies te zijn op en rondom het schiereiland Sahamalaza, in Noordwest Madagaskar. Dit is de enige plek op aarde waar de blauwoogmaki’s in het wild voorkomen. Ze leven in primaire- en secundaire subtropische vochtige bossen.

Leefwijze

Blauwoogmaki’s leven in groepen van twee tot vijftien dieren. Een groep bestaat meestal uit één of twee volwassen vrouwen en vaak enkele jongere vrouwtjes. De vrouwtjes maken de dienst uit, zoals bij de meeste halfapen. De mannen leven vaak een beetje aan de rand van de groep. Zij wisselen regelmatig van groep.

Gedrag

Blauwoogmaki’s gebruiken geuren om met elkaar te communiceren. De mannen en vrouwen hebben speciale geurklieren bij hun anus. De mannen hebben ook geurklieren op hun polsen. Ze wrijven dan over takken om hun geur achter te laten. Zo maken ze bijvoorbeeld duidelijk wat hun gebied is. Maar de geur zegt ook iets over hun leeftijd, geslacht en of ze willen paren. 

Voortplanting

Blauwoogmaki’s paren in het wild van april tot juni met elkaar. De baby’s worden meestal in de herfst geboren. Blauwoogmakibaby’s hebben bij hun geboorte een grijszwarte vacht. De moeders beschermen hun kleintje heel goed. De eerste weken kunnen ze zelfs erg agressief doen naar soortgenoten. De baby’s klampen zich de eerste drie weken stevig vast aan de buik van de moeder. Na drie weken zet de kleine voorzichtig zijn eerste stapjes. Langzaam maar zeker mogen dan de andere dieren uit de groep dan ook dichterbij komen. In deze periode proeft het kleintje ook voorzichtig wat vast voedsel.

Situatie in het wild

Blauwoogmaki’s worden met uitsterven bedreigd. De arme bevolking op Madagaskar kapt de bossen waar de blauwoogmaki’s leven voor landbouw. Ook wordt er op blauwoogmaki’s gejaagd. In 2017 heeft Apenheul een team naar Madagaskar gestuurd om onderzoek te doen naar de populatie. Er blijken er nog enkele duizenden te zijn, maar het merendeel leeft in gebieden die niet beschermd worden.

Apenheul Natuurbehoudfonds

Het Apenheul Natuurbehoudfonds steunt een belangrijk project om de blauwoogmaki’s op Madagaskar te beschermen. We trainen de boeren om op een duurzame manier rijst te verbouwen. Ook dragen we bij aan het organiseren van ecoreizen naar Madagaskar. Toeristen zorgen namelijk voor inkomen (geld) voor de lokale bevolking. Hierdoor hoeven zij niet langer de bossen te kappen, maar hebben ze toch voldoende inkomsten. Een win-win situatie dus!

In Apenheul

Blauwoogmaki’s zijn in dierentuinen heel zeldzaam. Extra bijzonder dus dat je ze in Apenheul wél kan bewonderen! Blauwoogmaki’s worden ernstig bedreigd in het wild. Ook in Europese dierentuinen zijn slechts enkele tientallen dieren aanwezig. Iedere nakomeling is dus van groot belang voor het voortbestaan van deze soort. In Apenheul zijn er over de jaren meerdere blauwoogmaki’s geboren en grootgebracht: Arovy in 2017, Reny in 2018 en Alina in 2022. 

Populatiemanagementprogramma 

Apenheul is onderdeel van het Europese populatiemanagementprogramma (EEP)) voor blauwoogmaki's. Door samen te werken met andere internationale dierentuinen houden we een genetisch gezonde en demografisch stabiele populatie van deze soort in dierentuinen in stand die als reservepopulatie dient.

Leuke weetjes

• Blauwoogmaki’s vlooien elkaar vaak. Dat doen ze om sociale contacten met elkaar te onderhouden, maar ook om de vacht van de ander schoon te houden. Ze vlooien elkaar met hun ondertanden, die een soort kammetje vormen.
• Blauwe ogen zijn in de apenwereld heel bijzonder. Behalve blauwoogmaki’s hebben alleen enkele soorten slingerapen blauwe ogen.